Onboarding (Entegrasyon) Süreci

• Cengiz Karaman
• 139

İşbaşı Eğitimi, Oryantasyon Eğitimi, Adaptasyon Eğitimi ve Onboarding Nedir?
Onboarding süreci, işe alım sürecinin doğal bir devamıdır. İşe alım sürecinde çalışanın doğru bir şekilde seçilmesi, onboarding’in başarı şansını artırır. Bunun yanında işbaşı eğitimi, oryantasyon ve adaptasyon süreçleri de onboarding sürecinin parçalarıdır. Onboarding, bu süreçlerin birleşimiyle çalışanın şirketle tam anlamıyla bütünleşmesini sağlar.

1. İşbaşı Eğitimi (On-the-Job Training)
Tanım: Çalışanın iş yerinde, doğrudan görevini yerine getirirken eğitim aldığı bir süreçtir. Genellikle teknik beceriler, iş süreçleri ve operasyonel görevler üzerinde yoğunlaşır.
Amaç: Çalışanın, işin teknik gerekliliklerini öğrenmesi. Görev ve sorumluluklarını uygulamalı olarak kavraması. İşin pratik yönlerini deneyimlemesi.

Kimler İçin Geçerlidir? 
Mavi yaka çalışanlar: Teknik işler (üretim, makine kullanımı). 
Beyaz yaka çalışanlar: İş süreçleriyle ilgili spesifik beceriler gerektiren roller (analitik, finans, yazılım geliştirme).

Özellikler:  Pratik ve uygulamalı bir süreçtir. Gözetimli çalışma ve mentorluk içerir. Genellikle kısa vadeli (birkaç gün veya hafta) bir süreçtir.

2. Oryantasyon Eğitimi (Orientation Training)
Tanım: Yeni çalışanların şirketin kültürü, organizasyon yapısı, politika ve prosedürleri hakkında bilgi edinmesini sağlayan bir süreçtir. Şirkete ve organizasyona genel bir giriş sağlar.
Amaç: Çalışanların şirketin temel değerlerini ve işleyişini anlamasını sağlamak. Çalışanların sosyal uyumunu kolaylaştırmak.

Kimler İçin Geçerlidir? 
Tüm yeni çalışanlar: İşe yeni başlayan herkes (mavi yaka, beyaz yaka, yöneticiler).
Yönetici pozisyonundakiler: Stratejik hedeflerin anlaşılması için daha kapsamlı bir oryantasyon yapılır.

Özellikler: Daha genel bir süreçtir ve genellikle ilk gün veya hafta boyunca sürer. Şirket politikalarını, iş güvenliğini ve prosedürleri kapsar. Sosyal uyum ve şirket kültürü odaklıdır.

3. Adaptasyon Eğitimi (Adaptation Training)
Tanım: Çalışanın hem işe hem de şirket ortamına uzun vadeli uyumunu sağlamak için verilen daha geniş kapsamlı bir eğitimdir. Çalışanın iş performansını artırmaya yönelik destek süreçlerini içerir.
Amaç: Çalışanların şirkete ve işlerine uyum sağlamasına destek olmak. Uzun vadeli bağlılığı güçlendirmek.

Kimler İçin Geçerlidir? 
Çalışma ortamı değişiklikleri yaşayanlar (departman değişikliği, yeni bir projeye atanma vb.).
Uzun süreli kariyer planı olan tüm çalışanlar.

Özellikler: Daha esnek ve uzun vadeli bir süreçtir. Kişiselleştirilmiş planlar ve sürekli destek içerir. Çalışanın bireysel ihtiyaçlarına göre şekillenir.

4. Onboarding
Tanım: Yeni bir çalışanın şirket kültürüne, rolüne ve ekip dinamiklerine entegre olmasını sağlayan yapılandırılmış bir süreçtir. İşe alımdan itibaren başlayıp, çalışan tam anlamıyla adapte olana kadar devam eder.
Amaç: Çalışanların şirket süreçlerini ve beklentilerini hızlıca anlamasını sağlamak. Çalışan bağlılığını artırmak.

Kimler İçin Geçerlidir?
Tüm yeni çalışanlar: Mavi yaka, beyaz yaka, yöneticiler.
Stratejik pozisyonlar: Onboarding süreci daha kapsamlı ve uzun vadeli olabilir (örneğin, bir üst düzey yönetici için 6-12 ay sürebilir).

Özellikler: Hem sosyal uyumu (oryantasyon) hem de işin teknik gerekliliklerini (işbaşı eğitimi) kapsar. Kapsamlı ve uzun vadeli bir süreçtir (3-12 ay). Performans izleme, mentorluk ve geri bildirim içerir.

Farklar ve Kapsam

Özellik	İşbaşı Eğitimi	Oryantasyon Eğitimi	Adaptasyon Eğitimi	Onboarding
Amaç	Teknik bilgi ve beceri kazandırma	Şirket kültürü ve politika tanıtımı	Uzun vadeli uyum sağlama	Tüm entegrasyon sürecini kapsar
Süre	Kısa vadeli (günler veya haftalar)	İlk gün veya ilk hafta	Orta ve uzun vadeli (aylar)	3-12 ay arasında değişebilir
Kapsam	Görev ve sorumluluklara odaklı	Genel bilgiler ve uyum odaklı	Performans ve kültürel uyum odaklı	Hem teknik hem sosyal uyumu kapsar
Kimlere Uygulanır?	Pozisyona bağlı tüm çalışanlar	Yeni işe başlayan herkes	Tüm çalışanlar (ihtiyaç durumunda)	Yeni işe başlayan tüm çalışanlar
Yöntem	Uygulamalı ve pratik	Genel bilgilendirme toplantıları	Kişiselleştirilmiş planlar	Yapılandırılmış ve sürekli takip içerir

Hangi Eğitim Hangi Durumlar İçin Uygundur?

• İşbaşı Eğitimi: Teknik beceri gerektiren işlerde (örneğin, üretim hattı operatörleri, yazılım geliştiriciler, satış temsilcileri).
• Oryantasyon Eğitimi: Şirkete yeni başlayan tüm çalışanlar için uygundur.
• Adaptasyon Eğitimi: Organizasyon içinde yeni bir role geçen, iş değişikliği yapan veya zorlayıcı bir projede çalışanlar.
• Onboarding: Tüm yeni çalışanlar, özellikle üst düzey yöneticiler ve stratejik roller.

Sonuç : Bu süreçlerin her biri farklı ihtiyaçları karşılar ve birbiriyle bağlantılıdır. İdeal bir entegrasyon programı, bu süreçlerin tümünü kapsamalı ve çalışanların hem teknik hem de sosyal uyumunu desteklemelidir. Şirketin büyüklüğüne, sektöre ve pozisyonun gerekliliklerine göre süreçler özelleştirilmelidir.